Trang chủ Đời sống 5 câu nói của cổ nhân chỉ rõ muôn nẻo đường đời

5 câu nói của cổ nhân chỉ rõ muôn nẻo đường đời

0
525
Lời hay nói một lần nếu khó nhập tâm, vậy thì hãy nghe nhiều, nhìn nhiều vài lần. Giống như đọc sách một trăm lần, tự mình thấu hiểu nghĩa lý của nó. Bài viết này sẽ giới thiệu với quý độc giả về 5 câu nói của cổ nhân được lưu truyền đến tận ngày hôm nay.
5 câu nói của người xưa nói lên hết mọi trạng thái của cuộc sống
Ảnh: Shutterstock.

Đấu gạo nuôi ơn, gánh gạo nuôi thù

Câu này có nghĩa là: Nếu như bạn giúp đỡ một người nào đó đang ở trong hoàn cảnh khốn khó, người đó sẽ vô cùng biết ơn bạn. Nhưng mọi chuyện sẽ hoàn toàn thay đổi nếu người đó có thể tự kiếm sống rồi mà bạn vẫn duy trì sự giúp đỡ đó, vẫn không ngừng cho đối phương gạo. Thời gian lâu rồi, số lần nhiều rồi, vốn dĩ ban đầu trong lòng anh ta rất cảm kích bạn, nhưng sẽ dần dần xem sự giúp đỡ của bạn là một điều đương nhiên. Giả sử một lúc nào đó bạn không giúp đỡ anh ta nữa, mà từ lâu anh ta đã xem sự giúp đỡ của bạn là một lẽ đương nhiên, thì lúc này anh ta có thể vì không được giúp đỡ mà ôm hận trọng lòng. Anh ta bắt đầu căm ghét người có ơn với mình.

Vì vậy, đối với việc giúp đỡ người khác, chúng ta cần phải có sự tiết chế hợp lý, đừng giúp đỡ một cách không giới hạn. Khi một người đã có thể tự xử lý mọi việc ổn thỏa và không còn cần đến sự giúp đỡ của bạn nữa, nhưng lại không biết điều, vẫn một mực đòi hỏi sự giúp đỡ từ bạn, thì bạn cần phải suy nghĩ thật kỹ xem liệu có cần phải tạm hoãn suy nghĩ và hành động giúp người hay không.

Trăm việc đều biết, một việc không tinh

Trong “Nhị khắc phách án kinh kỳ” của Lăng Mông Sơ có một câu rất hay, đó là: “Tham nhiều nhai không nát”. Câu nói này có nghĩa là bất luận trong công việc hay là học tập, tham nhiều quá mà lại không thể làm tốt, không cách nào tiếp thu được.  Vì vậy, câu “trăm việc đều biết, một việc không tinh” cũng có ý  tương tự như vậy. Câu này có ý nói một người việc gì cũng biết làm nhưng không khéo léo và tinh thông một việc nào cả.

Vì vậy cổ nhân hẳn là muốn khuyên chúng ta rằng: Sức lực của mỗi người đều có hạn, nếu như muốn có thành tựu tốt trong một ngành nghề nào đó, thì phải cố gắng tìm hiểu trong ngành nghề đó, chuyên tâm học tập cốt lõi và tinh túy của công việc đó theo hướng đi lên, chứ không phải chỉ học tập những thứ bên lề theo hướng đi xuống. Nếu như chuyện gì bạn cũng chỉ làm qua loa, mà lại không tìm hiểu nghiên cứu sâu về nó, vậy thì kết quả cuối cùng mà bạn có được sẽ là việc gì cũng học không đủ thấu đáo, không đủ giỏi.

Đưa đò đưa đến bên sông, xây tháp xây đến đỉnh tháp

“Đưa đò đưa đến bên sông, xây tháp xây đến đỉnh tháp”, câu nói này là một câu rất dễ hiểu, những ai vừa đọc câu này đã thấy có nhiều cảm xúc, thì chắc hẳn là đã từng được nếm mùi vị ngọt ngào của việc “kiên trì đến cùng”.

Đúng vậy, “đưa đò đưa đến bên sông, xây tháp xây đến đỉnh tháp” chính là dạy con người làm chuyện gì cũng phải chuyên tâm, phải có đủ nghị lực và tinh thần kiên trì đến cùng. Nếu như đã hiểu rõ đạo lý của sự kiên trì, lại có thể duy trì tinh thần kiên trì đó đến cùng, vậy thì không có chuyện gì có thể làm khó được người kiên trì như vậy cả. Bởi vì những người đó chắc chắn sở hữu một nghị lực vượt khó, không sợ thất bại. Vì vậy, khi anh ta quyết định muốn làm một chuyện gì đó, chắc chắn sẽ thực hiện đến cùng, sẽ không bị bất cứ khó khăn nào làm lùi bước.

Nhìn khắp thế gian, người như thế nào có thể có được thành tựu to lớn? Đương nhiên là những người biết đem tinh thần “kiên trì đến cùng” để thực hiện đến cùng, đây cũng chính là nhân tố giúp họ vinh quang hơn những người bỏ cuộc nửa chừng, được xem là tấm gương để người đời sau học tập.

Văn Thiên Tường, thừa tướng trung nghĩa lẫm liệt nhà Nam Tống (ảnh ghép minh họa).

Khắp nơi là vàng, một phần bản lĩnh một phần bạc

Câu này muốn nói là khắp nơi trên thế giới này đều ngập tràn cơ hội, có thể nắm bắt cơ hội để thành công hay không thì phải xem bản thân chúng ta có bản lĩnh hay không thôi. Nếu như bạn năng lực tốt, có bản lĩnh thì tự nhiên sẽ có thể nắm giữ được cơ may, có được thành quả xứng đáng.

Khi đọc câu “khắp nơi là vàng”, thật ra chúng ta nên tự thúc đẩy bản thân tích lũy thêm nhiều bản lĩnh, rồi chờ đợi thời cơ để thể hiện, chứ không phải là oán trời oán đất, trách móc người khác không biết nhìn người, không phát hiện ra một nhân tài như mình. Đầu tiên chúng ta phải suy nghĩ xem, bản thân mình có thật sự có năng lực đó hay không, có đủ khả năng để kiếm miếng cơm đó hay không. Dù sao, nếu chúng ta không có năng lực đó, thì cho dù có miễn cưỡng đi tranh giành hoặc dùng mọi thủ đoạn đi nữa, trong lòng cũng thấy không yên tâm, không chắc chắn, không chỉ như vậy, mà cuối cùng còn làm cho nhiều người nhìn rõ thực lực của chúng ta, đến lúc đó, chúng ta còn có cơ hội để biểu hiện thật tốt nữa không? Còn được người khác tôn trọng nữa không? Vì vậy, kiếm sống phải dựa vào bản lĩnh thực sự của mỗi người, làm người phải dựa vào lương tâm.

Không xuống đáy biển không biết biển sâu, không sinh con không biết ơn nghĩa cha mẹ

Câu này tuy rất dễ hiểu nhưng ý nghĩa lại rất sâu sắc, rất nhiều người từng nghe những người làm cha làm mẹ nói với con cái của họ rằng, đợi khi con làm cha mẹ con sẽ biết được tâm trạng của cha mẹ lúc này. Có người cảm thấy câu nói này rất nhức tai, vì nó giống như đang ám chỉ rằng: con nhất định phải có sự trải nghiệm giống cha/mẹ, thì con mới có cùng một tâm lý như vậy, mới có thể thực sự hiểu được tâm lý của cha/mẹ….

Thật ra, những câu nói đạo lý rất khó tránh khỏi khiến người khác khó chịu, có câu thuốc đắng giã tật. Nếu muốn người khác có cùng cảm nhận giống như mình, tất nhiên sẽ hy vọng người đó cũng sẽ có một trải nghiệm như mình. Nếu muốn có cùng một cảm nhận với ai đó, là phải đích thân trải nghiệm, đích thân thực tiễn những gì người đó đã trải qua thì mới có thể thực sự cảm nhận sau sắc. Bởi vì, khi chúng ta thực sự đạp chân xuống dưới đáy biển, hoặc là thực sự nuôi dạy con cái, mới đột nhiên nhận ra rằng: Ồ! Thì ra biển sâu đến thế! Ồ! Thì ra sự hy sinh của cha mẹ dành cho chúng ta lại sâu nặng đến như vậy, cha mẹ đối với chúng ta thực sự là ân trọng như núi!

Có rất nhiều chuyện, nếu chưa thực sự trải nghiệm, cho dù là nghe người khác kể tường tận chi tiết đi nữa, chúng ta cũng khó tránh sẽ không thêm bớt suy nghĩ của mình vào để đưa ra kết luận, mà không biết rằng chỉ là vì chúng ta chưa từng gặp phải tình huống như vậy, cho nên không thật tâm để suy xét, không thử đặt mình vào tình huống đó để cảm nhận.

Tổng hợp