Bước tiến cách mạng công nghiệp 4.0 mang lại nhiều lợi ích cho tổ chức – cá nhân trong hoạt động kinh doanh, quan hệ gia đình, quan hệ xã hội,… Bên cạnh đó nhiều vấn nạn xảy ra không lường trước, nếu thiếu đạo đức trong kinh doanh, đạo đức con người và thiếu sự kiểm soát chặt chẽ, khuôn khổ pháp lý ràng buộc.
Cuộc cách mạng thứ 4 là cuộc cách mạng nghiêng về các công nghệ số, Internet mục đích biến thế giới thực thành một thế giới số. Việt Nam đất nước đi sau và thừa hưởng thành tựu từ cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 này.
Các lĩnh vực cuộc cách mạng công nghiệp tác động đến bao gồm: Lĩnh vực kỹ thuật số: Trí tuệ nhân tạo (AI), vạn vật Internet (Internet of Things), lưu trữ và xử lý dữ liệu lớn (Big Data).
Lĩnh vực vật lý: In 3D, vật liệu mới, robot cao cấp, xe tự lái.
Lĩnh vực công nghệ sinh học.
Lĩnh vực năng lượng mới.
Cũng như các nước trên thế giới, Việt Nam có rất nhiều lĩnh vực đang hoạt động trên nền cách mạng 4.0 như: Viễn thông, nông nghiệp, thiết bị an ninh và nhà thông minh,…
Internet of things đang trong giai đoạn khởi phát, mở ra nhiều cơ hội phát triển cho Việt Nam, đã và đang diễn ra với hàng loạt ứng dụng như: Tự động hóa nông nghiệp, phân tích dữ liệu, y tế, xây dựng … IoT tác động đến cách sống, cách làm việc, giao tiếp và thay đổi cả hệ giá trị con người trong tương lai theo hướng tích cực.
Hình ảnh minh họa.
Trong cuộc sống hiện nay với sự phát triển của Internet giúp cho tổ chức, cá nhân thuận tiện trong nhiều hoạt động như lưu trữ thông tin, tự giới thiệu tổ chức, cá nhân, bán hàng qua mạng, marketing online, kết bạn, trao đổi, truyền tải thông tin, hình ảnh,… Hầu hết thực hiện qua facebook, fanpage, website và telegram messenger nhóm tự tạo trên zalo, viber, Website và telegram messenger, Hangout, youtube,… và một số trang báo mạng chính thức và không chính thức. Các hình thức giới thiệu sản phẩm, bán hàng qua mạng, hoạt động marketing,… đang trở thành phong trào và đẩy mạnh thị trường Việt Nam, giúp cho nhiều doanh nghiệp, cá nhân giảm nhiều chi phí trong hoạt động sản xuất kinh doanh của mình.
Hình ảnh minh họa.
Công ty A giới thiệu các sản phẩm bóng đèn, cáp điện, công tắc, ổ cắm điện trên Website và telegram messenger của Công ty, bài viết Website và telegram messenger có những từ khóa thích ứng khách hàng dễ dàng tìm kiếm trên google vào Website và telegram messenger tìm hiểu, liên lạc mua sản phẩm. Sự phát triển internet mang lại nhiều quyền lợi cho người mua, dễ dàng so sánh lựa chọn sản phẩm, giá cả hợp lý, người bán đưa sản phẩm, dịch vụ đến người tiêu dùng nhanh nhất và chi phí thấp nhất.
Cuộc sống hiện nay tận hưởng nhiều lợi ích mang lại từ phát triển internet. Học sinh, sinh viên dễ dàng tìm hiểu thông tin, hình ảnh hỗ trợ trong quá trình học tập, đặc biệt có những chương trình học tương tác qua internet, xem những bộ phim và nghe những bài nhạc hay. Chỉ cần chuyển thông tin, hình ảnh đi tất cả thành viên trong nhóm viber, zalo, Website và telegram messenger đều cập nhật được, mỗi gia đình tự tạo nhóm tương tác với nhau, thông tin và trao đổi giải quyết vấn đề nhanh chóng dù thành viên nhóm ở bất cư nơi đâu. Có những người bạn từ thuở nhỏ 20-30 năm không gặp, nhờ tương tác và cập nhật thông tin trên facebook, group viber, zalo, Website telegram messenger tìm gặp được nhau.
Hình ảnh minh họa.
Các nhóm lập ra giúp trao đổi, kết bạn giảm thiểu thời gian vẫn nói chuyện với nhau, tạo nhiều mối quan hệ trong xã hội. Đặc biệt có thể giới thiệu các sản phẩm dịch vụ, truyền tải thông tin, hình ảnh, bán hàng một cách nhanh nhất, bằng cách soạn một đoạn văn bản ngắn đầy đủ nội dung cần thiết về sản phẩm dịch vụ gửi lên group tất cả thành viên trong nhóm đều nhận được và các thành viên tương tác chốt đơn hàng nhanh.
Tuy nhiên, trong nền kinh tế thị trường và xã hội ngày nay nhiều doanh nghiệp chưa theo kịp sự phát triển internet, chưa tận dụng hệ thống internet thực hiện hoạt động marketing, hay tương tác mua bán sản phẩm dịch vụ, không giao dịch thanh toán qua hệ thống internet, không sử dụng giao dịch trao đổi qua email, group viber, zalo, Website và telegram messenger,… giảm chi phí và thời gian, giải quyết vấn đề cần thiết nhanh chóng, kịp thời nhưng vẫn còn theo lối mòn cũ, thủ công, sử dụng fax, thư tay, hay phải hẹn gặp nhau để trao đổi,…
Hình ảnh minh họa.
Thế nhưng chúng ta cần phải đặt ra nhiều vấn đề: Tại sao họ không học, không sử dụng, có quá khó để học và cập nhật kiến thức mới không?. Theo tôi nghĩ “không”, vì sự phát triển và triển khai cái mới luôn có 2 mặt: Ưu và nhược điểm. Mặt ưu điểm tôi nêu trên, vậy nhược điểm là gì?.
Website và telegram messenger, fanpage, facebook là do doanh nghiệp, cá nhân tự tạo ra hoặc có thể thuê 01 đơn vị chuyên tạo lập, tất cả hình ảnh, thông tin giới thiệu hoàn toàn không bị sự kiểm soát và ràng buộc về pháp lý, vậy liệu chúng ta thu nhận thông tin, hình ảnh sai sự thật, chưa đáng tin cậy. Ví dụ như nguồn gốc sản phẩm không đúng như giới thiệu, chất lượng sản phẩm sai so với lời chào mời bán hàng, đặc biệt khi mua hàng qua mạng việc đổi, trả và bảo hành rất khó khăn, có thể không thực hiện được, vì tổ chức đó không có địa điểm kinh doanh cụ thể, nếu có địa chỉ, địa điểm không kinh doanh đúng hàng hóa mua bán hoặc địa điểm không có giao dịch.
Các group viber, zalo, Website và telegram messenger, hangout,.. do cá nhân tự tạo nhóm, là quản trị viên có quyền thoát thành viên trong nhóm. Vấn đề đặt ra cá nhân đó có đưa ra mục tiêu hoạt động nhóm, quy định hoạt động nhóm không hay chỉ tạo ra không kiểm soát hay mất khả năng kiểm soát, dẫn đến tình trạng hàng loạt các hoạt động không tốt xảy ra như: Chào mời bán sản phẩm dịch vụ không đúng mẫu mã và chất lượng, tự do tung hô giới thiệu cá nhân một cách thái quá, tự do ngôn luận trong nhóm bất chấp mọi việc,… những cuộc tranh cãi, xỉ vả, bêu xấu, chia cắt, làm nhục, lợi dụng, lừa gạt nhau,.. rất nhiều.
Các tin nhắn trên nhóm chào mời bán sản phẩm cực sốc, hàng đẹp, giá tốt, thế nhưng khi gọi đến trao đổi hay giao dịch trả lời hàng bán rồi, họ giới thiệu sang sản phẩm dịch vụ khác. Sự lợi dụng trong việc tìm kiếm khách hàng không lành mạnh, chiêu trò trong kinh doanh hiện nay lan truyền rộng trên các công cụ thông qua kênh internet.
Vấn đề làm sao để phát huy và triển khai công nghiệp 4.0 một cách tốt nhất, rộng rãi đến mọi người, mọi tổ chức, sử dụng hiệu quả công cụ thông qua internet. Nhưng cá nhân và tổ chức có thể kiểm soát nhằm hạn chế rủi ro xảy ra bảo vệ chính mình, bảo vệ tổ chức, bảo vệ đất nước nơi mình sinh ra và lớn lên.
Mỗi chúng ta phải tự học, tự trang bị kiến thức, biết cách sử dụng công nghệ qua hệ thống internet, học tránh rủi ro, học phân biệt thật hư, phải trái. Nhưng đâu phải người Việt Nam nào có điều kiện tiếp cận internet, tiếp cận các kiến thức chuyên môn và học đủ các kiến thức trong kinh tế, xã hội.
Luật An ninh mạng được quốc hội thông qua và có hiệu lực kể từ ngày 1/01/2019. Trong khuôn khổ Luật An ninh mạng giải quyết các vấn đề rủi ro xảy ra cho tổ chức, cá nhân nhằm bảo vệ quyền lợi chính đáng cá nhân, tổ chức và quốc gia khi tham gia các hoạt động qua hệ thống internet.
Luật an ninh mạng và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 có sự hỗ trợ và quan hệ mật thiết với nhau. Tuy nhiên làm được điều này một cách tốt nhất phải cần có quá trình trong việc triển khai luật, kiểm tra, giám sát thi hành luật của cơ quan chức năng. Đồng thời cần sự hỗ trợ tích cực từ phía cơ quan chức năng với các tổ chức kinh doanh mạng, internet, đặc biệt hơn cần có thông tư hướng dẫn luật để triển khai một số nội dung trong luật còn để mở trong “điều 26 Bảo đảm an ninh thông tin trên không gian mạng”.
Chúng ta cần được bảo vệ thông qua luật an ninh mạng, làm được điều đó cần có sự truyền thông rộng rãi về ưu điểm và nhược điểm trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và tính cấp thiết triển khai luật an ninh mạng.
Tác giả Nguyễn Thị Thanh
